Hoe leren studenten strategieën rondom non-verbale en muzikale openheid in muzieklessen te analyseren en toe te passen? Dat is de vraag waar ik ambtshalve al enige tijd mijn hoofd over breek. Hoog tijd om je even bij te praten in een nieuwe editie van het zeer onregelmatig verschijnende Curious Ears nieuws!
De eerste les
Na een voortraject met inlezen, datamanagementplannen, ethische toetsing en veel koffie met Talentenkracht expert Herman Veenker (Imre: zwart, Herman: au lait) gaf ik dan eindelijk mijn eerste Curious Ears les aan vijf nieuwsgierige studenten. Vooraf schreef ik een werkboek waarmee studenten video’s van muzieklessen kunnen analyseren. Kun je talentvol gedrag bij je leerling herkennen? Kun je uiteindelijk je eigen coderingsschema maken voor autonomie ondersteunend docentgedrag? En kun je die inzichten vervolgens toepassen in de lessen die je geeft?
Het maken van zo’n werkboek zat zoals gebruikelijk vol dilemma’s. Moest ik gaan voor mijn natuurlijke neiging om lesstof in hapklare brokken aan te bieden? Of moet je erkennen dat stof soms zo ingewikkeld is dat je als student af en toe gewoon even een boek met weinig plaatjes moet lezen? Het werd een middenweg. Theoretische achtergrond, een begrippenlijst (van affordantie tot zelfregulatie), een doorkliklijst naar interessante artikelen maar ook: veel werkbladen die je kunt invullen terwijl je video’s van muzieklessen bekijkt.
Ik ben er nog lang niet tevreden over, maar dat is geheel volgens plan. In de geest van dynamisch denken is het werkboek een eerste iteratie. Na het uitproberen van het lesmateriaal verschijnt er een nieuwe – hopelijk betere – versie die gebruikt kan worden bij het opleiden van muziekdocenten. Vind je het leuk om nu al eens met de materie te stoeien? Dan kun je die eerste versie van het werkboek hier downloaden. Feedback is welkom!
Curious Ears werkboek v.1 Nederlands
Curious Ears workbook v.1 English
Interviews
Om een beeld te krijgen van de visie op talent die de studenten hebben voordat ze aan de lessen begonnen, deed ik intake interviews. Wat is talent? Heb je het zelf? Hoe komt het eigenlijk dat jij aan een conservatorium studeert en je buurmeisje niet? Omdat ik vooral benieuwd was naar de associaties die studenten hebben met talent, was het de truc in zo’n interview niet te veel terug te zeggen. Ruimte bieden dus. Toevallig is dat een van van de peilers van Talentenkracht/Curious Minds waar het onderzoek op leunt. De studenten gebruikten die ruimte overigens om hele wijze dingen over talent te zeggen.
Ik vond het ook tof om te zien hoe studenten meteen in de eerste les al de goede vragen wisten te stellen. Is meer openheid dan altijd beter? (Antwoord: dat is ingewikkeld. Maar het korte antwoord is: nee.) Een leerling weet toch nog niet wat hij/zij/hen nog niet weet? Hoe kan die leerling dan de richting bepalen? (Antwoord: dat is ingewikkeld. Misschien kun je hem ook samen bepalen? En hoe kun je daarbij de nieuwsgierigheid van de leerling gebruiken?)
Spannend
Onderzoek dat tegelijkertijd onderwijs is, is best ingewikkeld. Er is sprake van vrijwillige deelname waarbij studenten en hun leerlingen zich op elk moment kunnen terugtrekken. Zo blijft het tot het einde spannend of je wel genoeg data hebt verzameld en of je daar wel iets zinnigs uit kunt afleiden. De eerste les werd onderbroken door een brandoefening die niet in mijn onderzoeksplan stond.
Tot nu toe gaat het gelukkig goed en kan ik over een aantal weken beginnen met het analyseren van de data: video’s van lessen, maar ook ingevulde ‘kijkwijzers’ die iets zeggen over hoe studenten lessituaties interpreteren. Dan volgt een verslag en een nieuwe versie van het werkboek. Ondertussen broed ik alvast op manieren om mijn bevindingen (en de Curious Minds/Talentenkrachtige blik in het algemeen) beter onder de aandacht van het gilde van muziekdocenten te brengen. Geschreven stukjes? Filmpjes? Een podcast? Of toch een boek met weinig plaatjes? Talent is geen vaststaande eigenschap van een persoon, maar een situatie die je als docent in de les kunt ontlokken. Die visie vind ik wel zo eh… krachtig dat ik er niet snel over uitgepraat raak.
Wordt vervolgd!
PS. Dit onderzoek vindt plaats op het Prins Claus Conservatorium/Kenniscentrum Kunst & Samenleving van de Hanze dankzij een beurs van het Nationaal Regieorgaan Onderwijsonderzoek (NRO). Hier vind je meer informatie over het onderzoek op de website van het lectoraat en hier vind je de vorige editie van deze nieuwsbrief
